Yatay eksende, dikey eksende veya hem yatay hem de dikey eksende hareket ederek bir yükün yerini değiştirmeye yarayan ekipmanlardır.
Diğer tüm makine ekipmanları gibi kaldırma iletme ekipmanları da bakıma ihtiyaç duyar. Bakımlarının takip edilmesi ile ekipmanın verimli ve güvenilir çalışması sağlanmış olur. Ayrıca yükleri ilk üretildiği gündeki gibi güvenli bir şekilde taşıyabildiğini test etmek için dinamik ve statik testlere tabi tutulur.
Kaldırma iletme ekipmanları; vinçler, endüstriyel taşıma araçları, kaldırma aksesuarları, platformlar, servis ve inşaat asansörleri ve iskeleler olmak üzere gruplandırılabilir.
Periyodik kontroller 1973 yılında yayınlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü ile başlamış 20.06.2012 tarihinde yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna bağlı olarak 25.04.2013 yılında yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ile daha detaylı olarak ele alınmıştır. Tüzükte daha önce ele alınmış konular genel hatları çizilmiş, periyodik kontrole genel bir bakış ve perspektifle yaklaşılmıştı. Yönetmelik ile birlikte, periyodik kontrole yaklaşım daha profesyonel hale getirilmiş olup bu alandaki ilerlemeler hız kesmeden devam etmiştir.
18.02.2022 tarihinde yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile beraber köklü değişiklikler olmuştur. Bu değişiklikler ile;
- Kaldırma sistemlerinde ilk kullanımda, ağır bakım onarım sonrası, 3. Yıl kontrollerinde ekipman maksimum kaldırma kapasitesi baz alınarak elektrikli ekipmanlarda statik deney yükü 1,25 katı, manuel ekipmanlarda statik deney yükü 1,5 katı olacak şekilde kullanılmalıdır. Dinamik testler ise 1,1 katı test yükü ile yapılmalıdır. Standardında periyodik kontrolüne ilişkin aksi bir durumdan söz ediyor ise standarda uyulmalıdır. 1. Yıl ve 2. Yıl kontrollerinde ise ekipman işletme kapasitesindeki bir yük ile yük testine tabi tutulmalı, yük testinde fonksiyonlarının tamamı test edilmelidir.
- Yapılacak tahribatsız muayenelerin gerekçeli kararı ile beraber periyodik kontrol raporlarının ekinde verilecek, tahribatsız muayeneyi gerçekleştiren kişi TS EN ISO 9712 standardına uygun seviye 2 olmalıdır. Uygulanacak tahribatsız muayene yük testine alternatif olarak ilgili standardında verilen bir muayene yöntemi olmalıdır. (Bu kısım önemli; ilgili standardında yük testinin yerine geçebileceği belirtilen bir yöntem ile tahribatsız muayene gerçekleştirilmelidir.)
- Kaldırma aksesuarlarına ilişkin gelen hüküm ise; elektrikli bir ekipman ile kullanılan kaldırma aksesuarlarının periyodik kontrolünde 1,25 katı deney yükü ile test edilirken, manuel kaldırma ekipmanları ile kullanılan kaldırma aksesuarları periyodik kontrolünde 1,5 katı yük ile test edilmelidir. Kaldırma aksesuarına mapa, sapan, kurt ağzı, kıskaç, vakumlu kaldırıcı, manyetik kaldırıcı vb. örnek olarak verilebilir.
- İş ekipmanı periyodik kontrolünde imal edildiği yıldaki güncel standart dikkate alınır. Ekipmanın güncel standarda uyumlaştırılabilmesi durumunda güncel standart dikkate alınmalıdır. Eğer ekipmanın imal edildiği yıla ait bir standart yok ise yayımlanan ilk standart dikkate alınmalıdır.